Heeft België troepen per vliegtuig naar Congo gestuurd?

Op sociale media circuleert informatie over de aanwezigheid van Belgische militairen, en zelfs tanks (sic!), in Congo om de rebellen van de M23, en indirect Rwanda, te bestrijden. Een moeilijk te geloven bericht...

Een bericht verspreid op sociale media beschuldigt België. Het werd vaak gedeeld in Rwanda voordat het wereldwijd duizenden keren werd gedeeld. Dit is het betreffende bericht: "België heeft 300 tot 400 soldaten, tanks en drones naar het oosten van de DRC gestuurd om de FARDC, Wazalendo en FDLR te ondersteunen tegen de AFC/M23. Hoewel het officieel om een 'training' gaat, wordt verwacht dat ze onmiddellijk in actie komen. Met hun basis in Kindu zullen de banden tussen Brussel en Kinshasa worden versterkt, waarbij de regionale diplomatie op het spel staat."

Maar België heeft al helemaal geen operationele tanks meer. Dit gerucht is ook gerelateerd aan een werkelijke vlucht van een Belgische Defensie Falcon 7X met "instructeurs" aan boord. Het gaat dan ook om fake news.

De waarheid achter deze viraal gegane boodschap

Er zijn geen Belgische troepen naar Congolees of Rwandees grondgebied gestuurd. Om legaal gedekt te zijn, zou dit een debat in de regering en dus een publieke discussie hebben vereist. Bovendien zijn de beelden die doorgaans worden gebruikt om deze valse informatie te ondersteunen, uit hun context gehaald en komen ze niet overeen met huidige feiten, omdat het archiefbeelden en -video's betreft. Een van de berichten blijkt zelfs afkomstig uit... Colombia! Het is een gerucht dat waarschijnlijk bedoeld is om wantrouwen tussen België en Rwanda aan te wakkeren. Des te meer omdat Kigali op 17 maart 2025 de diplomatieke betrekkingen met Brussel heeft verbroken. Wat wel waar is, is dat er inderdaad een Belgische Defensievlucht naar de DRC (Congo) is geweest, met bestemming Kindu, gelegen in het westelijk centrum van het land. Dit was een Dassault Falcon 7X met 14 zitplaatsen.

Waarom deze vlucht?

Het is moeilijk om tanks, drones en honderden soldaten te verbergen in een vliegtuig als de Falcon. Hij is immers veel te klein. Het ging om een vlucht die deel uitmaakte van het EPF-project (European Peace Facility) van de Europese Unie. Dit betreft militair personeel en vredeshandhavings- en consolidatie-instructeurs voor een geplande missie tot 2027 voor de aankoop van technische apparatuur, training en werken in het kamp van de 31ste brigade van het Congolese leger. Dergelijke samenwerking tussen België en zijn voormalige koloniën, en zelfs tussen buitenlandse legers, is gebruikelijk.

Treurig voorbeeld uit 1994

Tijdens de Rwandese genocide van 1994 was Belgisch militair personeel ook voor 6 april al aanwezig, met name voor civiele technische operaties en als Blauwhelmen van de Unamir. Na de dodelijke aanslag op het vliegtuig waarin de Burundese en Rwandese presidenten zaten, verslechterde de situatie, vooral omdat Radio Mille Collines aanzette tot moord na het opbouwen van een narratief gebaseerd op geruchten en stereotypen over Tutsi's en kolonisten om de 'militieleden' aan te zetten om te handelen en ook de Belgen in Rwanda aan te vallen (10 Blauwhelmen werden vermoord). Zonder de fouten van België te verdoezelen, voedden veel nepnieuwsberichten de haat in 1994.

Is de geschiedenis slechts een eeuwige herhaling?

(FVDV en Olivier Duquesne – Bron: VRT nws – Afbeelding: © picture alliance / Newscom | DAVID SILPA)