Geboren op 22 mei: Charles Aznavour, de meest Franse onder de Armeniërs

Hij verliet ons op 1 oktober 2018 in zijn woning in Mouriès, in het zuiden van Frankrijk, en zou in 2024 zijn honderdste verjaardag hebben gevierd.

De biografie van deze legende schrijven is een beetje als het beklimmen van de Mont Blanc. Elk mogelijk pad is al bewandeld, maar een reis terug in de tijd brengt altijd een groot deel emoties en herinneringen met zich mee.

Naast zijn carrière als zanger schitterde Charles Aznavour ook in een zestigtal films (waarvan sommige als meesterwerken worden beschouwd, zoals "Tirez sur le pianiste" van François Truffaut uit 1960). Uit eerbetoon aan zijn familieoorsprong werd hij in 2008 zelfs Armeens staatsburger en nadien benoemd tot ambassadeur van Armenië in Zwitserland tot aan zijn overlijden.

Achteraf gezien lijkt het misschien alsof Aznavour altijd al een stralende ster is geweest, maar dat was zeker niet het geval. Hij was een groot bewonderaar van Charles Trénet en stond jarenlang onder de beschermende vleugel van Edith Piaf, maar het duurde eigenlijk zo’n vijftien jaar vooraleer hij zijn eerste grote successen boekte. De dingen die critici hem aanvankelijk kwalijk namen – zijn nasale stem, ouderwetse gebaren en dat karakteristieke bereik als gevolg van een verlamde stemband – werden uiteindelijk zijn handelsmerken. Hoewel Aznavour meestal niet omstreden was, kreeg hij toch te maken met censuur wegens het pacifistische refrein "L’amour et la guerre", dat tijdens de Algerijnse Oorlog werd verboden op de radio.

Vanaf begin jaren 60, na een onverwachte triomf in het Alhambra in Parijs, volgden de successen elkaar in zo’n snel tempo op dat ze niet meer te tellen waren. De eerste grote hit was "J’me voyais déjà" in 1960 (gezongen door een man die lange tijd op erkenning wachtte), vervolgens "Les comédiens" (1962), "La mama" (1963), "Hier encore" en "For Me formidable" (1964), "La Bohème" (1965) en "Emmenez-moi" (1967). Aznavour, gul met zijn talent, schreef ook enkele iconische nummers uit het Franse yéyé-tijdperk: "Retiens la nuit" voor Johnny Hallyday en "La plus belle pour aller danser" voor Sylvie Vartan. Hij was zelfs een pionier door met subtiliteit over homoseksualiteit te durven zingen in "Comme ils disent". In de jaren 70 bleven de hits komen: "Mes emmerdes" en "Les plaisirs démodés". Hij begon zich ook in de Engelstalige wereld te manifesteren, met zijn zeer Frans klinkende Engelse accent in de hitlijsten...

In de jaren 80 vond hij een nieuwe roeping door steun te bieden aan het moederland van zijn ouders na de zware aardbeving die Jerevan trof in 1988. Samen met niet minder dan 80 andere artiesten maakte hij in 1989 "Pour l’Arménie", naar het voorbeeld van "Do They Know It's Christmas" (1984). Want Charles Aznavour was ook een filantroop…

En zoals hij ooit bescheiden zei in een interview op France Inter-radio in 2001: "Ik zing gewoon wat ik beleef. Ik ben geen man van slogans. Ik ben een man van gevoelens." En God weet hoeveel honderdduizenden luisteraars hij heeft geraakt...

(SR, MH en Stéphane Soupart - Foto: © Etienne Tordoir)

Foto: Portret van Charles Aznavour tijdens een van zijn bezoeken aan Brussel (België) in januari 1987